Göz Tansiyonu (Glokom) Nedir?

Glokom diğer adıyla göz tansiyonu, göz içi basıncın olması gereken seviyeden yüksek olması ve bu nedenle ortaya çıkan hasarlar olarak tanımlanır. Glokom birçok nedene bağlı olarak gelişim gösterebilmektedir. Şuna da dikkat edilmelidir, her göz içi basıncı yüksek olan kişiye göz tansiyonu teşhisi konulmayabilir.

Gözün damar tabakası içerisinde, hümör adı verilen bir sıvı mevcuttur. İçeride üretilen bu sıvının dışarıya aktarılması sırasında dengeleyici bir basınç mekanizması devreye girer. Bu sıvı yeteri kadar dışarıya çıkamadığında içerideki basınç dengesi bozulur ve bu durum görme sinirlerine zarar verir.

Göz içi basıncın normal kabul edildiği aralık, 10-21 mmHg değerleridir. 21 mmHg değerinin üstü glokom ya da göz tansiyonu olarak tanımlanabilir. Göz tansiyonunda normal değer ise 17 mmHg olarak kabul edilmektedir. Gün içinde bu basınç değerleri değişiklik gösterebilir.

Göz tansiyonunun yaygın olarak görülen 2 türü vardır. Bunlar, açık açılı ve kapalı açılı glokom olarak bilinmektedir. Açık açılı olan göz tansiyonu türü gelişim sürecinde herhangi bir belirti vermeyebilir ve ağrısız bir biçimde ilerler.

Kapalı açılı glokom da ise bir anda hastalığın belirtilerine rastlanılabilir. Bu nedenle göz tansiyonunun türüne göre belirtiler yavaş yavaş gelişebileceği gibi bir anda da ortaya çıkabilmektedir. Göz tansiyonu her yaştan kişiyi etkileyebilir. Ancak 40 yaş üzeri kişilerde görülme ihtimali daha yüksektir.

Göz tansiyonu teşhisi genellikle rutin göz kontrolleri sırasınca konulmaktadır. Ancak glokom tasını için kapsamlı tetkikler uygulanır. Optik sinirlerde hasarın olup olmadığının tespiti son derece önemlidir. Glokom hastalığı için erken teşhis çok büyük önem arz etmektedir. Müdahale ne kadar gecikirse, görme alanı ile ilgili problemler o kadar ilerleyebilir.

Göz tansiyonu erken teşhis edilmediğinde ve de gerekli tedavi uygulanmadığında kalıcı görme problemlerine varan boyutta ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir. Bu nedenle, hastalık hakkındaki bilinç düzeyi önem teşkil eder.

Göz Tansiyonu (Glokom) Nedenleri Nelerdir?

Göz tansiyonunun oluşmasında etkili birçok nedenden bahsedilebilir. Glokomu tetikleyen en etkili neden ise göz iç basıncının artmasıdır. Göz iç basıncının artması neticesinde oluşan baskı, optik sinirlerde tahribata yol açar ve göz tansiyonu meydana gelir.

Özellikle ailede göz tansiyonu öyküde bulunması hastalığa yakalanma oranını bir hayli artırmaktadır. Glokomun nedenleri olarak görebileceğimiz bazı unsurlara ve risk faktörlerine şu şekilde değinebiliriz;

• Genetik miras, ailede göz tansiyonu öyküsü bulunması
• Yüksek ya da düşük kan basıncı (hipotansiyon veya hipertansiyon)
• Korneanın normalden daha ince olması
• 40 yaş üzeri olmak
• Stereoid vb. yapıdaki ilaçların uzun süreli kullanımları
• Şeker hastalığı
• Hipotiroidizm
• Gözlerde meydana gelebilecek ciddi yaralanmalar sonucunda göz içi basınçtaki artış
• Yüksek miyopi, migren
• Irksal faktörler
• Kansızlık
• Yakını görememe (hipermetrop)

Gözün yapısında, gözlerin iç boşluğunu dolduran hümör aköz sıvısı bulunur. Bu sıvı sürekli üretilmekte ve gözün içi ile dışı arasındaki basınç dengesinin sağlanmasında rol oynamaktadır. Hümör aköz sıvısının birtakım nedenlere bağlı olarak göz içinde bırakması ve basınç oluştuması göz tansiyonunun en belirgin sebebidir.

Göz Tansiyonu (Glokom) Kimlerde Görülür?

Göz tansiyonu her yaştan kişide görülebilmektedir. Ancak özellikle 40 yaşın üzeri kişiler ve ailede glokom öyküsü bulunanlar, göz tansiyonu açısından riskli grubu oluşturmaktadır. Glokomun genetik ile ilişkili olabileceği de tahmin edilmektedir.

Bununla birlikte glokomun sık görülebileceği unsurlara şu şekilde değinebiliriz;

• İleri yaş
• Ailede göz tansiyonu öyküsü bulunması, genetik faktörler
• Sigara kullanımı, şeker hastalığı
• Miyop (uzağı net görememe)
• Göz yaralanmaları

Göz tansiyonu açısından riskli olarak belirttiğimiz unsurlara sahip olmak, rutin göz muayenelerinin atlanmaması ve gerekli göz muayenelerinin yaptırılması adına öncelik teşkil etmektedir.

Göz Tansiyonu (Glokom) Belirtileri Nelerdir?

Göz tansiyonu belirtileri genellikle erken evrede kendisini göstermemektedir. Yine bununla birlikte hastalığın belirtileri kişiden kişiye de değişebilir.

Göz tansiyonunun yaygın olarak görülebilen bazı belirtilerine şu şekilde değinebiliriz;

• Özellikle sabahları görülen baş ağrısı
• Zaman zaman bulanık görme
• Gözde gerginlik ve sertlik hissi, üzerine bastırınca oluşan ağrı
• Görüş açısının aniden veya hızlı bir biçimde kısıtlanması
• Şiddetli göz ağrısı
• Mide bulantısı veya kusma
• Göz bebeklerinin irileşmesi, göz kızarıklığı
• Işık çevresinde renkli halkaların görülmesi

Göz tansiyonunun yaygın olarak görülen 2 türü olduğuna değindik. Açık açılı glokom hastalarında, rahatsızlığın gelişim sürecinde herhangi bir belirti görülmeyebilir. Bu sebeple bu tür hastalığın erken evrede tespit edilebilmesi adına rutin göz muayeneleri büyük önem taşır.

Çocuklarda görülen göz tansiyonunun ise bazı belirgin semptomları olabilmektedir. Göz yaşarması, gözlerde acı hissi, gözün biraz büyümesi ve kızarıklık bu yaygın belirtiler arasında karşımıza çıkmaktadır.

Göz Tansiyonu (Glokom) Nasıl Teşhis Edilir?

Glokomun çoğu zaman belirti vermeyen bir hastalık olduğuna değindik. Aynı zamanda göz tansiyonu erken teşhis edildiğinde rahatlıkla tedavi edilebilmektedir. Özellikle ailede glokom öyküsü bulunan kişilerin rutin göz muayenelerini ihmal etmemeleri gerekir.

Göz tansiyonu teşhisi çeşitli kapsamlı testler aracılığıyla konulabilmektedir. İlk olarak kişinin glokom ölçümü yapılmaktadır. Akabinde optik sinirlerde hasar olup olmadığının tespiti amacıyla fundus muayenesi gerçekleştirilir.

Göz tansiyonu rahatsızlığının teşhisinde yararlanılan bazı testlere ve tanı yöntemlerine şu şekilde değinebiliriz;

• Optik sinir muayenesi (oftalomoskopi)
• Görme alanı testi (bilgisayarlı)
• OCT, HRT
• Göz içi basıncın ölçülmesi ve drenaj açısının incelenmesi